Để đáp ứng các yêu cầu về an toàn cho sức khoẻ cộng đồng, ngày nay, chỉ có các sản phẩm chứa chrysotile ở hàm lượng cao mới được phép sản xuất và đưa vào sử dụng. Ưu điểm nổi bật của những loại sản phẩm này đó là các sợi chrysotile được gắn kết chặt chẽ trong kết cấu của ximăng hoặc nhựa, nhằm ngăn chặn sự phát tán của sợi. Hơn 90% lượng chrysotile được sử dụng trên thế giới hiện nay được sử dụng trong việc sản xuất các vật liệu xây dựng chứa hỗn hợp chrysotile – ximăng.
Ứng dụng của chrysotile
Trước đây | Ngày nay | |
Sản phẩm |
Amiăng – ximăng Vật liệu chống ma sát Vật liệu cách nhiệt Sản phẩm dệt may Chứa hàm lượng amiăng thấp |
Chrysotile – ximăng Vật liệu chống ma sát Chứa hàm lượng chrysotile cao |
Loại sợi |
Chrysotile Amosite Crocidolite |
Chrysotile |
(Nguồn: Viện Chrysotile)
Các ứng dụng chi tiết của chrysotile
Ứng dụng của sợi chrysotile | Sản phẩm |
Tấm cách nhiệt | Tấm ngăn, vỏ hộp, tấm ngói, tấm chịu lửa, lớp bọc cửa |
Sợi amiăng chrysotile | Được sử dụng để hàn các mối nối của các nồi chưng cất, ống khói, ống thông khí (ví dụ: miếng đệm, vỏ bọc lò sấy, lò đun …) |
Các sản phẩm dệt may chứa amiăng chrysotile | Tấm chịu lửa, áo chống lửa, găng tay cho lò đun, màn an toàn (màn chịu lửa) |
Giấy amiăng chrysotile | Tấm cách điện trong bộ chuyển mạch, lớp cách nhiệt trong lò hơi và lò sưởi điện tích nhiệt chạy điện |
Vòng đệm | Cho mặt bích nối ống |
Các sản phẩm chịu ma sát | Lớp đệm thắng cho các phương tiện đường bộ và đường sắt, thang máy và các loại máy khác |
Gạch lát sàn chứa nhựa vinyl hay nhựa dẻo | Sàn nhà, tấm ốp cầu thang, tấm ốp chân tường |
Nhựa rải đường |
Tấm dạ tẩm nhựa đường để lợp mái, bộ chống ẩm, lớp lót máng nước sơn phủ lên kim loại, |
Lớp sơn phủ bề mặt | Sơn phủ bề mặt trần và tường theo công nghệ ARTEX |
Bột matít, chất nối, keo dính | Keo dán, chất bịt mối nối khung cửa sổ |
(Nguồn: Northern Insulation Contractors)
Các sản phẩm chứa chrysotile – ximăng
Như đã nói ở trên, hơn 90% các sản phẩm chứa chrysotile trên thế giới hiện nay được sử dụng trong việc sản xuất các sản phẩm dưới dạng hỗn hợp chrysotile – ximăng như: ống nước, tấm lợp, tấm ngói. Những sản phẩm này được sử dụng tại 60 quốc gia đang phát triển và công nghiệp hoá. Sản phẩm chrysotile – ximăng được ưa chuộng chủ yếu vì hiệu quả kinh tế và sự bền vững tuyệt vời của nó. Sản xuất loại vật liệu này chỉ đòi hỏi việc nhập khẩu một số lượng nhỏ sợi chrysotile, các nguyên liệu thô khác dễ dàng có được tại địa phương. Hơn nữa, công nghệ sản xuất không yêu cầu một sự đầu tư lớn và tiêu thụ năng lượng ít hơn các phương pháp sản xuất của các loại sản phẩm tương tự khác.
Vật liệu chống ma sát
Do bản chất tự nhiên của sợi chrysotile là chịu nhiệt nên loại sợi này được sử dụng rộng rãi trong việc sản xuất các vật liệu chịu ma sát. Má phanh ôtô, đệm lót, khớp ly hợp và phanh cho thang máy là những sản phẩm phổ biến sử dụng loại sợi này.
Các sản phẩm khác
Chrysotile được sử dụng trong việc sản xuất khoảng 300 loại sản phẩm khác nhau. Ngày nay, con số đó đã giảm đi, nhưng vẫn còn một lượng đáng kể các ngành công nghiệp sử dụng các sản phẩm chứa chrysotile. Ví dụ, sợi chrysotile được sử dụng trong việc sản xuất nguyên liệu trét mái, dệt may, nhựa, cao su, đệm cửa cho lò nung, các chất liệu dùng để trám chỗ hở tại nơi có nhiệt độ cao, giấy, các sản phẩm cho quân đội và ngành công nghiệp hạt nhân.
Chrysotile được sử dụng trong một thời gian dài với nhiều ứng dụng khác nhau dưới dạng nguyên chất. Nhưng chỉ sau khi kết hợp chrysotile với ximăng, người ta mới khai thác được nhiều ưu điểm nổi trội của loại hỗn hợp này cả về mặt công nghiệp cũng như thương nghiệp. Nó làm cho sản phẩm bền hơn, nhẹ hơn và gia tăng tuổi thọ của sản phẩm.
Hỗn hợp chrysotile – ximăng (chrysocement) bắt đầu được sử dụng từ đầu thế kỷ 20. Hỗn hợp này được phát minh ra ở Áo vào năm 1904, và đã được sử dụng rộng rãi cho việc xây dựng các công trình dân dụng và nông nghiệp ở châu Âu trong suốt thế kỷ 20, chủ yếu sau Chiến Tranh Thế Giới thứ 2. Một lượng lớn của khối 25 triệu tấn chrysotile, được nhập khẩu vào các nước châu Âu giai đoạn 1950 – 1955, được sử dụng cho mục đích xây dựng này.
Chrysocement được ứng dụng nhiều nhất vào việc sản xuất các tấm lợp dạng thẳng hoặc dạng sóng được sử dụng cho ngành lợp tại các quốc gia đang phát triển. Một vài công ty cũng sản xuất các tấm ngói lợp chứa hỗn hơp này, họ có thể sử dụng nhiều màu khác nhau như những tấm ván ốp tường. Chrysocement cũng được đưa vào để sản xuất nhiều loại sản phẩm cho hoạt động vận tải và để gia tăng độ bền cho các sản phẩm như ống nước, cống và thùng nước.
Việc kết hợp chrysotile với ximăng đem lại nhiều ưu điểm. Nó giúp tăng độ bền của ximăng lên tới 50 năm với một mức giá thấp hơn đáng kể. Một nghiên cứu được thực hiện vào năm 1996 chỉ ra rằng để lợp 1000m2 mái có độ bền 50 năm, cần 16.780 kg tấm lợp chrysocement hoặc 14.770 kg tấm lợp sợi PVA hoặc 10.085 kg tấm lợp bằng thép (tồn tại trong 35 năm với yêu cầu bảo dưỡng nghiêm ngặt). Mặc dù thực tế cho thấy rằng cần một lượng tấm lợp PVA ít hơn tấm lợp chrysocement, nhưng nghiên cứu cũng chỉ ra rằng sau giai đoạn 50 năm này, những ảnh hưởng của chrysocement lên môi trường thấp hơn từ 2 đến 6 lần so với sợi PVA. So sánh với thép, chrysocement cũng ít gây ra những tác động tiêu cực với môi trường hơn, mặc dù thép có tỷ lệ tái chế cao hơn 80%. Chrysocement là sản phẩm rẻ nhất trong số tất cả các sản phẩm chứa amiăng ximăng trên toàn cầu.
Những điều trên đã chỉ ra rằng, chrysocement là sản phẩm tuyệt vời, cả trên khía cạnh kinh tế và môi trường.
Nguồn: Viện Chrysotile